آموزشگاه فنی و حرفه ای دنیز برگزار کننده دوره های تخصصی صنایع غذایی
آموزشگاه فنی حرفه ای دنیز

موکاپات چیست و مزایای استفاده از قهوه ساز موکاپات

نویسنده: تیم تحریریه دنیز انتشار: 2025/04/07

موکاپات یک دستگاه ساده و کاربردی است که برای درست کردن قهوه در خانه یا محل کار استفاده می شود. این دستگاه به دلیل ساختار ساده اش و توانایی درست کردن یک قهوه غلیظ و خوش طعم، طرفداران زیادی دارد.

موکاپات از سه بخش اصلی مخزن آب در پایین، سبد قهوه موکاپات در وسط و محفظه بالایی برای جمع آوری قهوه دم شده تشکیل شده است. عملکرد این دستگاه به این صورت است که وقتی موکاپات روی حرارت قرار می گیرد، آب در مخزن پایین به جوش می آید و بخار تولید می شود.

این بخار فشار ایجاد کرده و آب جوش را از طریق پودر قهوه در سبد میانی عبور می دهد. در نهایت، قهوه دم شده به محفظه بالایی منتقل می شود. در ادامه به بررسی موکاپات بصورت کامل پرداخته ایم. همچنین توجه داشته باشید که آموزشگاه دنیز برگزار کننده دوره هایی از جمله آموزش کافی شاپ و آموزش باریستایی است که میتوانید با شرکت در این دوره ها براحتی وارد بازار کار شوید.

قهوه ساز موکاپات چیست؟

موکاپات که از آلومینیوم یا فولاد ضدزنگ ساخته می شود، از سه بخش جداشدنی مخزن پایینی برای آب، قسمت میانی شامل فیلتر قیفی شکل برای نگهداری پودر قهوه و محفظه بالایی مجهز به درپوش و دسته که محل جمع آوری نوشیدنی نهایی تشکیل شده است. شرکت بیالتی به عنوان اصلی ترین تولیدکننده این دستگاه، از سال 1933 تاکنون طراحی اصلی آن را با تغییرات اندکی حفظ کرده و امروزه موکاپات در ظرفیت های متنوع از یک تا دوازده فنجان در بازار عرضه می شود. موکاپات که با نام اسپرسوساز گازی نیز شناخته میشود بر روی گاز و آتش استفاده میشود و با قرار دادن موکاپات بر روی شعله میتوانید قهوه خود را آماده کنید.

قهوه ساز موکاپات چیست؟

پیشنهاد دوره: آموزش نان حجیم

مکانیزم قهوه ساز موکاپات

سیستم عملکرد موکاپات بر اصل فشار بخار استوار است. وقتی دستگاه روی حرارت قرار می گیرد، آب درون مخزن به تدریج گرم شده و به نقطه جوش می رسد. با تبخیر آب، فشار داخل محفظه افزایش می یابد تا جایی که این فشار، آب داغ را از طریق یک لوله باریک مرکزی به سمت بالا میفرستد.

آب تحت فشار هنگام عبور از قهوه آسیاب شده در فیلتر میانی، ترکیبات محلول قهوه را استخراج می کند. این مایع غنی شده سپس از طریق یک صفحه فلزی سوراخ دار به محفظه بالایی رسیده و در آنجا تجمع می یابد. آماده شدن قهوه با صدای  غلغل همراه است.مکانیزم قهوه ساز موکاپات

مزایای استفاده از قهوه ساز موکاپات

  • اشغال فضای کم
  • بدون قطعات متحرک
  • فقط نیاز به گرما دارد
  • ارزان قیمت بودن

اشغال فضای کم

موکاپات با طراحی کم حجم و کم جای خود، فضای بسیار کمی را در آشپزخانه اشغال می کند. ابعاد استاندارد موکاپات به گونه ای است که به راحتی در کابینت ها یا کشوهای کوچک جای می گیرد. این ویژگی به خصوص برای آشپزخانه های کوچک یا فضاهای محدود مانند آپارتمان های دانشجویی، دفاتر کار یا حتی در سفر بسیار خوب است. برخلاف دستگاه های اسپرسوساز برقی که جای زیادی را اشغال میکنند، موکاپات را می توان پس از استفاده به راحتی جمع کرد و کنار گذاشت.

اشغال فضای کم، از مزایای موکاپات

پیشنهاد دوره: آموزش کیک پزی

بدون قطعات متحرک، یکی از مهم ترین مزایای موکاپات

این دستگاه از سه بخش اصلی تشکیل شده است: مخزن آب، فیلتر قهوه و محفظه جمع آوری قهوه. نبود قطعات متحرک، پمپ، سیستم های الکترونیکی یا اجزای پیچیده باعث می شود که خطر خرابی در این دستگاه بسیار کم باشد. همچنین دوام و طول عمر موکاپات به مراتب بیشتر از دستگاه های پیچیده است و با نگهداری مناسب سال ها مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر این، تمیز کردن و نگهداری موکاپات بسیار ساده است و نیاز به تخصص خاصی ندارد.

اجزای موکاپات

موکاپات فقط نیاز به گرما دارد!

موکاپات برای کارکرد تنها به یک منبع حرارتی نیاز دارد و هیچ نیازی به برق یا باتری ندارد. این قابلیت انعطاف پذیری قابل توجهی را برای استفاده فراهم می کند. موکاپات را می توان روی انواع منابع حرارتی از جمله اجاق گاز، صفحات برقی و حتی در شرایط کمپینگ روی آتش استفاده کرد. این ویژگی، موکاپات را به گزینه ای عالی برای استفاده در سفر، فضاهای روستایی یا مواقع قطعی برق تبدیل می کند. دم آوری قهوه در موکاپات نیز نسبتاً سریع است و کمتر از پنج دقیقه زمان می برد.

موکاپات نیاز به گرما دارد

همچنین بخوانید: چای ماسالا چیست؟

ارزان قیمت بودن موکاپات

قیمت یک موکاپات با کیفیت در مقایسه با دستگاه های اسپرسوساز برقی یا نیمه اتوماتیک بسیار پایین تر است. علاوه بر هزینه اولیه پایین، موکاپات هزینه های جانبی بسیار کمی دارد. نداشتن قطعات الکترونیکی و مکانیکی باعث می شود که نیاز به تعمیر و تعویض قطعات به حداقل برسد. همچنین مصرف قهوه در این روش نسبتاً بهینه است و برای تهیه قهوه به مقدار کمتری پودر قهوه در مقایسه با برخی روش های دیگر نیاز است. در نهایت، عدم نیاز به برق نیز باعث صرفه جویی در هزینه های انرژی (پول برق) می شود.

ارزان قیمت بودن موکاپات

پیشنهاد دوره: آموزش شیرینی پزی

تفاوت فرنچ پرس با قهوه ساز موکاپات

  • زمان دم کشیدن
  • انعطاف پذیری
  • کیفیت قهوه
  • ساختار
  • قیمت

 

تفاوت فرنچ پرس با قهوه ساز موکاپات

تفاوت فرنچ پرس با موکاپات در زمان دم کشیدن

زمان دم کشیدن در فرنچ پرس به مراتب طولانی تر از موکاپات است. در روش فرنچ پرس، آب داغ مستقیماً با دانه های آسیاب شده قهوه مخلوط می شود و باید حداقل 4 تا 5 دقیقه زمان داده شود تا عصاره قهوه به خوبی استخراج شود.

این فرآیند خیساندن طولانی مدت باعث می شود که طعم و روغن های قهوه به طور کامل آزاد شوند. در مقابل، قهوه ساز موکاپات از فشار بخار برای عبور آب از میان پودر قهوه استفاده می کند و کل فرآیند حدود 2 تا 3 دقیقه طول می کشد. این تفاوت زمانی برای افرادی که در صبح ها زمان محدودی دارند می تواند عامل تعیین کننده ای باشد. همچنین زمان دم کشیدن در موکاپات ثابت است، در حالی که در فرنچ پرس می توان با تغییر زمان دم کشیدن، طعم و غلظت قهوه را تنظیم کرد.

فرق فرنچ پرس با قهوه ساز موکاپات در  انعطاف پذیری

از نظر انعطاف پذیری، فرنچ پرس مزیت های بیشتری نسبت به موکاپات دارد. در فرنچ پرس افراد می توانند نسبت آب به قهوه، دمای آب و زمان دم کشیدن را به راحتی تنظیم کنند تا به طعم دلخواه دست یابد. علاوه بر این، فرنچ پرس را می توان برای دم کردن انواع دمنوش ها و چای نیز استفاده کرد.

در مقابل، موکاپات طراحی مشخصی دارد که مخصوص تهیه قهوه است و انعطاف پذیری کمتری ارائه می دهد. درجه آسیاب قهوه باید متوسط تا ریز باشد و نسبت آب به قهوه نیز با توجه به ظرفیت دستگاه تقریباً ثابت است. موکاپات برای تهیه سایر نوشیدنی ها مناسب نیست و کاربرد محدودتری دارد.

فرق فرنچ پرس با قهوه ساز موکاپات در  انعطاف پذیری

کیفیت قهوه

در فرنچ پرس به دلیل استفاده از فیلتر فلزی، ذرات ریز قهوه و روغن های آن وارد نوشیدنی نهایی می شوند که باعث می شود قهوه طعمی بهتر و بافتی نسبتاً سنگین داشته باشد. در مقابل، موکاپات یک قهوه قوی و غلیظ مشابه اسپرسو درست می کند، هرچند فشار تولید شده به اندازه دستگاه های اسپرسو نیست. طعم قهوه موکاپات پررنگ تر، تلخ تر همراه است.

کیفیت قهوه

فرق فرنچ پرس با قهوه ساز موکاپات در ساختار

فرنچ پرس از یک سیلندر شیشه ای یا فلزی با یک پیستون و فیلتر فلزی تشکیل شده است. عملکرد آن بر اساس فشار مکانیکی است که کاربر با پایین آوردن پیستون اعمال می کند تا دانه های قهوه را از نوشیدنی جدا کند. در مقابل، موکاپات که با نام های قهوه ساز ایتالیایی یا موکا نیز شناخته می شود، از سه بخش اصلی تشکیل شده است: مخزن پایینی برای آب، فیلتر میانی برای قهوه و مخزن بالایی برای جمع آوری قهوه دم شده. این دستگاه بر اساس اصل فشار بخار کار می کند. با حرارت دیدن آب، فشار بخار ایجاد می شود که آب را از میان پودر قهوه به بالا میبرد. ساختار موکاپات از جنس آلومینیوم یا فولاد ضدزنگ است که آن را مقاوم و بادوام می کند.

ساختار

قیمت

قیمت فرنچ پرس ها بسته به جنس بدنه (شیشه، فولاد ضدزنگ، سرامیک) و ظرفیت، دارد. موکاپات ها نیز در انواع قیمت ها عرضه می شوند، اما مدل های با کیفیت بالا از جنس فولاد ضدزنگ گران تر از فرنچ پرس های مشابه هستند. از نظر هزینه های جانبی، فرنچ پرس نیاز به تعویض قطعات کمتری دارد و تنها نیاز به تعویض فیلتر و واشر پس از استفاده طولانی مدت است. موکاپات نیز دوام بالایی دارد، اما ممکن است نیاز به تعویض واشر و فیلتر داشته باشد. در مجموع، هر دو گزینه در مقایسه با دستگاه های برقی و اتوماتیک قهوه مقرون به صرفه تر هستند و هزینه نگهداری پایینی دارند.

انواع قهوه ساز موکاپات

قهوه ساز موکاپات که با نام های قهوه جوش ایتالیایی، موکا پات یا موکا اکسپرس نیز شناخته می شود، یکی از کلاسیک ترین و محبوب ترین روش های تهیه قهوه در سراسر جهان است.

تاریخچه قهوه ساز موکاپات

موکاپات کلاسیک آلومینیومی

موکاپات کلاسیک آلومینیومی یکی از رایج ترین و سنتی ترین انواع موکاپات است که از زمان اختراع آن تاکنون، طراحی اصلی آن تقریباً بدون تغییر باقی مانده است. این نوع موکاپات از آلومینیوم با روکش آنودایز ساخته شده و به دلیل هدایت حرارتی عالی آلومینیوم، قهوه را به سرعت دم می کند.  برند بیالتی که اصلی ترین تولیدکننده این نوع موکاپات است، مدل های مختلفی با ظرفیت های متفاوت از 1 تا 18 فنجان تولید می کند. این مدل ها نسبتاً سبک و ارزان قیمت هستند، اما ممکن است در تماس با مواد اسیدی مانند قهوه، مقداری از طعم فلزی را منتقل کنند و با گذشت زمان نیز نیاز به مراقبت بیشتری دارند.

موکاپات فولاد ضدزنگ

موکاپات فولاد ضدزنگ نسل جدیدتری از قهوه سازهای موکاپات هستند که برای رفع برخی محدودیت های مدل های آلومینیومی طراحی شده اند. این مدل ها از فولاد ضدزنگ با کیفیت بالا ساخته می شوند که دوام بیشتری دارد، در برابر خوردگی مقاوم است و طعم فلزی کمتری به قهوه منتقل می کند. موکاپات های فولادی را می توان روی تمام انواع اجاق ها از جمله اجاق های القایی (اجاق برقی) استفاده کرد، در حالی که مدل های آلومینیومی برای اجاق های القایی مناسب نیستند.

موکاپات برقی

موکاپات برقی بر خلاف مدل های سنتی، نیازی به منبع حرارتی خارجی ندارند و با اتصال به برق، دم کردن قهوه را به صورت خودکار انجام می دهند. موکاپات های برقی دارای ویژگی های اضافی مانند تایمر، تنظیم دما و خاموش شدن خودکار هستند که استفاده از آنها را آسان تر می کند. برندهایی مانند دلونگی و بیالتی مدل های الکتریکی باکیفیتی تولید می کنند. این مدل ها گزینه مناسبی برای افرادی هستند که به دنبال راحتی بیشتر هستند یا امکان استفاده از اجاق را ندارند، اما قیمت بالاتری نسبت به انواع سنتی دارند.

انواع قهوه ساز موکاپات

مهمترین نکات در نگهداری از قهوه ساز موکاپات

نگهداری صحیح از قهوه ساز موکاپات نقش مهمی در افزایش طول عمر دستگاه و حفظ کیفیت قهوه دارد. برای نگهداری درست، لازم است پس از هر بار استفاده، موکاپات را به طور کامل خنک کرده و سپس تمامی قطعات آن را جدا نمایید. شستشوی قطعات باید با آب گرم و بدون استفاده از مواد شوینده قوی انجام شود، زیرا شوینده های شیمیایی می توانند لایه محافظ طبیعی ایجاد شده در داخل دستگاه را تخریب کنند. هرگز نباید موکاپات را در ماشین ظرفشویی قرار داد، زیرا این کار می تواند به واشرها آسیب برساند و باعث اکسیداسیون سریع آلومینیوم شود. خشک کردن کامل قطعات قبل از نگهداری اهمیت زیادی دارد تا از رسوب گذاری و تشکیل کپک جلوگیری شود. بررسی دوره ای واشر لاستیکی و فیلتر دستگاه ضروری است و در صورت مشاهده فرسودگی یا ترک، باید تعویض شوند. همچنین، موکاپات های آلومینیومی باید همواره کاملاً خشک نگهداری شوند تا از اکسیداسیون جلوگیری شود، در حالی که موکاپات های فولاد ضدزنگ در این زمینه مقاومت بیشتری دارند و نگهداری آسان تری دارند.

مهمترین نکات در نگهداری از قهوه ساز موکاپات

آیا موکاپات را می توان با سرکه تمیز کرد؟

استفاده از سرکه برای تمیز کردن موکاپات روشی مؤثر برای از بین بردن رسوبات کلسیم و آهک است که به مرور زمان در داخل این وسیله تشکیل می شوند. برای این منظور، می توان محلول یک به یک آب و سرکه سفید را تهیه کرده و مخزن پایینی موکاپات را تا نیمه با این محلول پر کرد. سپس باید موکاپات را مانند زمانی که قهوه تهیه می کنید، روی حرارت کم قرار دهید تا محلول از میان دستگاه عبور کند، با این تفاوت که محفظه قهوه را خالی بگذارید. پس از انجام، حداقل دو تا سه بار موکاپات را با آب خالی بجوشانید تا تمام باقی مانده سرکه از دستگاه خارج شود، زیرا وجود حتی مقدار کمی سرکه می تواند طعم قهوه را تحت تأثیر قرار دهد. این روش جرم زدایی را  بهتر است هر دو تا سه ماه یک بار انجام داد تا کارایی دستگاه حفظ شود، اما برای موکاپات های آلومینیومی باید با احتیاط بیشتری انجام شود زیرا اسید موجود در سرکه با آلومینیوم واکنش نشان میدهد و در تماس طولانی مدت به سطح داخلی دستگاه آسیب میرساند.

آیا موکاپات را می توان با سرکه تمیز کرد؟

موکاپات برای چه قهوه ای است؟

موکاپات بهترین نتیجه را با دانه های قهوه آسیاب متوسط تا ریز (اما نه به اندازه اسپرسو) به دست می دهد که در طیف 7 تا 8 در مقیاس آسیاب قهوه قرار می گیرد. برای درست کردن به یک قهوه با نتیجه خوب و درست، بهتر است از ترکیب های مدیوم تا دارک رست استفاده شود که عطر و طعم قوی تر  و غلیظ تری دارند و در فرآیند استخراج تحت فشار کم موکاپات، طعم بهتری ارائه می دهند. قهوه های با رست لایت برای موکاپات مناسب نیستند زیرا اسیدیته آنها ممکن است در روش دم آوری موکاپات بیش از حد برجسته شود. ترکیب قهوه های حاوی روبوستا یا مخلوط های عربیکا-روبوستا نتیجه عالی در موکاپات دارند. همچنین، قهوه های با طعمی شکلاتی، گردویی و کاراملی برای موکاپات عالی هستند زیرا حرارت بالا و فشار متوسط موکاپات، طعم قهوه را به خوبی استخراج می کند و یک قهوه کامل و کرما (لایه قهوه ای رنگ روی سطح) درست می کند که پایه مناسبی برای تهیه انواع نوشیدنی های قهوه مانند کاپوچینو خانگی یا لاته است.

اگر جز افرادی هستید به صنعت قهوه از جمله کافی شاپ و باریستا سوالی دارید میتوانید مقالات رایگان آموزشگاه دنیز را بخوانید.

به این مطلب امتیاز دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دیدگاه های کاربران
0 دیدگاه توسط کاربران ثبت شده

هیچ دیدگاهی ثبت نشده است.

footer deniz
آموزشگاه فنی حرفه ای دنیز
سوالی دارید؟ آماده پاسخگویی به شما هستیم.

تیم پشتیبانی آموزشگاه فنی حرفه ای دنیز سوالات شمارا در کوتاه ترین زمان ممکن پاسخ می دهند.

icon-angle icon-bars icon-times