معرفی اسم وسایل اسپرسو ساز خانگی و صنعتی

عطر دل انگیز قهوه اسپرسو، صبح بسیاری از افراد را در سراسر جهان آغاز می کند اما در ورای این نوشیدنی دلچسب، دستگاهی پیچیده و پرکار قرار دارد که نیازمند مراقبت و نگهداری اصولی است. شناخت قطعات دستگاه اسپرسو ساز و تسلط بر اصول نظافت و نگهداری آن، رمز تهیه اسپرسویی باکیفیت و حفظ طول عمر دستگاه است.

در این مقاله، به دنیای درونی دستگاه اسپرسو ساز وارد شده و با قطعات مختلف آن آشنا می شویم. همچنین، اصول و روش های صحیح نظافت و نگهداری این دستگاه را به تفصیل شرح خواهیم داد تا بتوانید از این دستگاه کاربردی در تهیه قهوه اسپرسو، به بهترین نحو مراقبت کنید.

این مقاله از آموزشگاه دنیز هم برای کسانی که در منزل خود از این دستگاه استفاده می کنند، مناسب است و هم برای افرادی که دوست دارند در آینده ای نزدیک وارد حرفه در صنعت قهوه و دیگر شغل های مشابه آن شوند. آموزشگاه دنیز برگزار کننده دوره هایی از جمله آموزش باریستایی و آموزش کافی شاپ است.

اسم وسایل اسپرسو ساز

• بدنه دستگاه اسپرسوساز
• مخزن آب
• پمپ دستگاه اسپرسوساز
• بویلر
• هدگروپ
• پرتافیلتر
• سبد فیلتر
• تمپر
• شیر بخار
• نازل بخار
• سینی چکه گیر
• دکمه ها و کلیدها
• نمایشگر

قطعات مشترک بین اسپرسو ساز خانگی و صنعتی

در ابتدا به بررسی اجزای مشترک بین اسپرسو سازهای خانگی و صنعتی می پردازیم که برخی از مهم ترین آن ها عبارت اند از:

بدنه دستگاه اسپرسوساز

هر دو نوع دستگاه، بدنه از جنس فلز، پلاستیک یا ترکیبی از این دو ساخته می شود. جنس بدنه بر استحکام، وزن و قیمت نهایی دستگاه تاثیرگذار است. اسپرسو سازهای صنعتی به دلیل کاربری مداوم و حجم بالای تولید، از بدنه های فلزی مستحکم تر با ضخامت بیشتر ساخته می شوند. در مقابل، اسپرسو سازهای خانگی به دلیل استفاده کمتر، بدنه های ظریف تر و سبک تر، اغلب از جنس پلاستیک یا ترکیبی از پلاستیک و فلز، دارند.

مخزن آب

در هر دو نوع دستگاه، مخزن آب به صورت ثابت یا جداشونده میباشد. مخزن های ثابت از جنس پلاستیک شفاف هستند و امکان مشاهده میزان آب باقی مانده را فراهم می کنند. مخزن های جداشونده، به دلیل سهولت در شستشو و پر کردن، بیشتر در اسپرسو سازهای خانگی مورد استفاده قرار می گیرند. ظرفیت مخزن آب در اسپرسو سازهای صنعتی به دلیل حجم بالای تولید، به طور قابل توجهی بیشتر از اسپرسو سازهای خانگی است.

دوره پیشنهادی: آموزش شیرینی پزی

پمپ دستگاه اسپرسوساز

پمپ، یکی از بخش های اصلی اسپرسو ساز است و وظیفه ایجاد فشار لازم برای عبور آب گرم از میان قهوه آسیاب شده را بر عهده دارد. در هر دو نوع دستگاه، پمپ ها می توانند از نوع پیستونی یا چرخشی باشند. پمپ های پیستونی، قدرتمندتر و بادوام تر هستند و به همین دلیل در اسپرسو سازهای صنعتی که نیاز به فشار بالاتری دارند، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. پمپ های چرخشی، صدای کمتری تولید می کنند و قیمت پایین تری دارند و به همین دلیل در اسپرسو سازهای خانگی کاربرد بیشتری دارند.

همچنین بخوانید: فرق قهوه ساز و اسپرسوساز

بویلر

این مخزن وظیفه گرم کردن آب تا دمای عالی برای عصاره گیری قهوه (حدود 90 تا 96 درجه سانتی گراد) را بر عهده دارد. در اسپرسو سازهای خانگی، بویلرها از جنس استیل ضد زنگ یا آلومینیوم هستند و ظرفیت نسبتاً کوچکی دارند (معمولاً بین 0.5 تا 1 لیتر). این نوع بویلرها با وجود گرم شدن سریع، به دلیل ظرفیت کم، برای مصارف خانگی که حجم تولید پایینی دارند، مناسب هستند.

در مقابل، بویلرهای اسپرسو سازهای صنعتی از جنس فولاد ضد زنگ ضخیم تر ساخته شده و ظرفیت به مراتب بالاتری (بین 5 تا 10 لیتر) دارند که به آن ها اجازه می دهد تا حجم زیادی از آب را به طور مداوم در دمای خوب نگه دارند و برای مصارف سنگین و پرمصرف در کافه ها و رستوران ها عالی می باشند.

هدگروپ

جنس هدگروپ در کیفیت اسپرسو نقش زیادی دارد. هدگروپ های مسی به دلیل انتقال حرارت بالا، پایداری دما و عصاره گیری یکنواخت، در اسپرسو سازهای حرفه ای و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. در حالی که در مدل های خانگی، به دلیل قیمت پایین تر، از جنس آلومینیوم یا استیل ضد زنگ استفاده می شود.

هدگروپ های اسپرسو سازهای صنعتی به دلیل حجم بیشتر و سنگین تر بودن، از پایداری حرارتی بالاتری برخوردارند و در طول ساعات طولانی، عصاره گیری ثابتی را ارائه میدهند. این در حالی است که هدگروپ های مدل های خانگی به دلیل ظرفیت کمتر و وزن سبک تر، در معرض نوسانات دمایی بیشتری قرار دارند و ممکن است ثبات کیفیت اسپرسو را تحت تأثیر قرار دهند.

همچنین بخوانید: طرز تهیه لاته

پرتافیلتر

پرتافیلتر، سبدی است که قهوه آسیاب شده را در خود جای می دهد و محل نهایی عصاره گیری قهوه است. جنس پرتافیلتر، تعداد و اندازه سوراخ های آن، در کیفیت و طعم اسپرسو تاثیرگذار است. پرتافیلترهای اسپرسو سازهای صنعتی از جنس استیل ضد زنگ با کیفیت بالا و با تعداد سوراخ های بیشتر و منظم تر هستند که به توزیع یکنواخت آب و عصاره گیری مطلوب تر قهوه کمک می کند. در مدل های خانگی، جنس پرتافیلتر ممکن است از استیل ضد زنگ یا آلومینیوم باشد و تعداد و نظم سوراخ ها نیز به کیفیت و قیمت دستگاه بستگی دارد.

سبد فیلتر

سبد فیلتر، محفظه ای فلزی است که قهوه آسیاب شده را در آن قرار می دهند. این سبد در پرتافیلتر جای می گیرد و در مسیر عبور آب داغ از میان قهوه قرار دارد. سبد فیلتر در هر دو نوع اسپرسو ساز خانگی و صنعتی از جنس استیل ضد زنگ ساخته می شود و دارای سوراخ های ریزی در کف خود است که به عبور آب داغ و عصاره گیری قهوه کمک می کند.

• اندازه: سبد فیلتر اسپرسو سازهای صنعتی معمولاً بزرگتر از سبد فیلتر اسپرسو سازهای خانگی است. این امر به این دلیل است که اسپرسو سازهای صنعتی برای تهیه حجم بیشتری از قهوه در یک زمان طراحی شده اند.
• تعداد سوراخ ها: سبد فیلتر اسپرسو سازهای صنعتی ممکن است تعداد سوراخ های بیشتری نسبت به سبد فیلتر اسپرسو سازهای خانگی داشته باشد. این امر به توزیع یکنواخت تر آب داغ در میان قهوه و عصاره گیری بهتر آن کمک می کند.

تمپر

تمپر ابزاری است که برای فشرده کردن قهوه آسیاب شده در سبد فیلتر استفاده می شود. فشرده سازی قهوه به طور یکنواخت، عبور آب داغ از میان قهوه را کنترل می کند و از تولید اسپرسوی رقیق و کم کیفیت جلوگیری می کند. تمپرها در هر دو نوع اسپرسو ساز خانگی و صنعتی از جنس فلز یا پلاستیک فشرده ساخته می شوند.

• اندازه: تمپر اسپرسو سازهای صنعتی بزرگتر از تمپر اسپرسو سازهای خانگی است که به دلیل بزرگتر بودن سبد فیلتر اسپرسو سازهای صنعتی است.
• وزن: تمپر اسپرسو سازهای صنعتی ممکن است سنگین تر از تمپر اسپرسو سازهای خانگی باشد که به فشرده سازی بهتر قهوه و عصاره گیری یکنواخت تر آن کمک می کند.

شیر بخار

شیر بخار، قطعه ای است که بخار آب را از بویلر اسپرسو ساز به نازل بخار منتقل می کند. بخار آب در اسپرسو سازها برای گرم کردن شیر، تهیه کاپوچینو، لاته و سایر نوشیدنی های بر پایه اسپرسو استفاده می شود. شیر بخار در هر دو نوع اسپرسو ساز خانگی و صنعتی از جنس فلز ضد زنگ ساخته می شود.

• نوع: شیر بخار اسپرسو سازهای صنعتی از نوع اتوماتیک یا دستی می باشد. شیر بخار اتوماتیک با تنظیم فشار بخار به طور خودکار، استفاده از آن را آسان تر می کند.
• قدرت: شیر بخار اسپرسو سازهای صنعتی قدرتمندتر از شیر بخار اسپرسو سازهای خانگی است که به تولید بخار آب بیشتر و سریع تر کمک می کند.

نازل بخار

نازل بخار، قطعه ای است که بخار آب را از شیر بخار به فنجان یا لیوان منتقل می کند. نازل بخار در هر دو نوع اسپرسو ساز خانگی و صنعتی از جنس فلز ضد زنگ ساخته می شود.

• تعداد: اسپرسو سازهای صنعتی دارای چندین نازل بخار می باشند تا بتوان به طور همزمان چندین فنجان نوشیدنی را تهیه کرد.
• شکل: نازل بخار اسپرسو سازهای صنعتی ممکن است شکل های مختلفی داشته باشد تا کنترل بخار آب را آسان تر کند.

سینی چکه گیر

سینی چکه گیر، همانطور که از نامش پیداست، وظیفه جمع آوری قطرات اضافی قهوه و آب را بر عهده دارد. این سینی در هر دو نوع دستگاه اسپرسو ساز وجود دارد و از جنس پلاستیک یا استیل ضد زنگ ساخته می شود. در اسپرسو سازهای خانگی، سینی چکه گیر کوچکتر و ساده تر است، در حالی که در نوع صنعتی، سینی ها بزرگتر و عمیق تر هستند تا بتوانند حجم بیشتری از مایعات را در خود جای دهند.

• ظرفیت: سینی چکه گیر اسپرسو سازهای صنعتی به دلیل حجم کاری بالا، از ظرفیت بیشتری نسبت به نوع خانگی برخوردارند.
• جنس: در برخی از اسپرسو سازهای صنعتی، از سینی های چکه گیر استیل ضد زنگ با قابلیت شستشو در ماشین ظرفشویی استفاده می شود، در حالی که نوع خانگی ممکن است فاقد این ویژگی باشد.

دکمه ها و کلیدها

در هر دو نوع اسپرسو ساز، دکمه هایی برای روشن و خاموش کردن دستگاه، شروع و توقف فرآیند عصاره گیری، تنظیم دما و فشار و همچنین دکمه های مربوط به تهیه نوشیدنی های مختلف بر پایه اسپرسو مانند کاپوچینو و لاته وجود دارد.

• تعداد: اسپرسو سازهای صنعتی به دلیل تنوع بیشتر در عملکرد، معمولاً تعداد دکمه ها و کلیدهای بیشتری نسبت به نوع خانگی دارند.
• قابلیت برنامه ریزی: در برخی از اسپرسو سازهای صنعتی پیشرفته، امکان برنامه ریزی و ذخیره تنظیمات دلخواه برای تهیه نوشیدنی های مختلف وجود دارد که این قابلیت در نوع خانگی نادر است.

نمایشگر

نمایشگر، اطلاعات مربوط به عملکرد دستگاه را به کاربر نشان می دهد. در اسپرسو سازهای خانگی، نمایشگرها معمولاً ساده و ابتدایی هستند و اطلاعاتی مانند روشن بودن دستگاه، زمان عصاره گیری و سطح آب را نشان می دهند. در مقابل، اسپرسو سازهای صنعتی از نمایشگرهای پیشرفته تر با قابلیت نمایش اطلاعات دقیق تر مانند فشار و دمای آب، زمان باقی مانده برای عصاره گیری، و تنظیمات مختلف دستگاه بهره می برند.

• پیچیدگی: نمایشگرهای اسپرسو سازهای صنعتی پیچیده تر و کاربرپسندتر از نوع خانگی هستند.
• اطلاعات: نمایشگرهای صنعتی اطلاعات دقیق تر و بیشتری را به کاربر ارائه می دهند.

قطعات اختصاصی اسپرسو ساز صنعتی

اسپرسو سازهای صنعتی در مقایسه با نوع خانگی، از قطعات اختصاصی بهره می برند که آن ها را برای مصارف سنگین و پرفشار کافه ها و رستوران ها آماده می کنند. در ادامه به بررسی بخش های مهم در این دستگاه ها می پردازیم:

گروه دم: شامل هدگروپ، پرتافیلتر و سبد فیلتر

این بخش شامل هدگروپ، پرتافیلتر و سبد فیلتر می شود. هدگروپ، قطعه ای فلزی سنگین است که محل قرارگیری پرتافیلتر و سبد فیلتر است. پرتافیلتر، دسته ای است که قهوه آسیاب شده را در خود جای می دهد و به هدگروپ متصل می شود. سبد فیلتر نیز وظیفه نگه داشتن قهوه آسیاب شده و عبور آب داغ از میان آن را بر عهده دارد.

در اسپرسو سازهای صنعتی چند گروهه، چندین گروه دم به صورت مجزا وجود دارد که به طور همزمان می توان از آن ها برای تهیه قهوه استفاده کرد. این امر، سرعت عمل را به طور قابل توجهی افزایش می دهد و برای مکان های شلوغ مانند کافه ها و رستوران ها عالی است.

دوره پیشنهادی : آموزش نان حجیم

شیر برقی

شیر برقی، یک شیر الکترومغناطیسی است که وظیفه کنترل جریان آب و بخار در اسپرسو ساز را بر عهده دارد. این شیر با دریافت سیگنال الکتریکی از کنترلر دستگاه، باز و بسته می شود و به این ترتیب، مسیر عبور آب و بخار را به هد گروپ و نازل اسپرسو هدایت می کند.

عملکرد دقیق شیر برقی به این صورت است که در حالت خاموش، مسیر عبور آب و بخار مسدود می شود. با روشن شدن دستگاه و ارسال سیگنال الکتریکی از کنترلر، شیر برقی فعال شده و مسیر عبور آب گرم به سمت هد گروپ باز می شود. پس از عبور حجم مشخصی از آب گرم (معادل حجم مورد نیاز برای تهیه یک شات اسپرسو)، سیگنال الکتریکی قطع شده و شیر برقی مجدداً بسته می شود.

علاوه بر کنترل جریان آب، شیر برقی در تخلیه فشار اضافی داخل هد گروپ نیز نقش دارد. زمانی که عصاره گیری به پایان می رسد، شیر برقی به سرعت باز می شود و فشار داخل هد گروپ را به طور ناگهانی کاهش می دهد. این کار به خروج قهوه باقی مانده از هد گروپ و تمیز شدن آن کمک می کند.

مبدل حرارتی

در این نوع اسپرسو سازها، از یک بویلر یا دیگ بخار برای تولید بخار آب استفاده می شود. گرمای بخار آب توسط مبدل حرارتی به آب سرد منتقل شده و آن را به سرعت به دمای مورد نیاز برای تهیه اسپرسو (حدود 90 تا 96 درجه سانتی گراد) می رساند. استفاده از مبدل حرارتی در اسپرسو سازهای صنعتی، مزایای زیادی دارد. از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرعت بالا: مبدل حرارتی آب را به سرعت گرم میکند و به این ترتیب، زمان آماده سازی اسپرسو را به طور قابل توجهی کاهش میدهد که برای کافه ها و رستوران هایی که حجم بالایی از اسپرسو را سرو می کنند، بسیار حائز اهمیت است.
• ثبات دما: مبدل حرارتی، دمای آب را به طور ثابت و یکنواخت نگه می دارد که برای تهیه اسپرسوی باکیفیت و طعم مطلوب ضروری است.
• کاهش رسوب: استفاده از مبدل حرارتی، به کاهش رسوب در بویلر و سایر اجزای دستگاه کمک می کند که باعث افزایش طول عمر دستگاه و کاهش هزینه های نگهداری آن می شود.

دوره پیشنهادی: آموزش کیک پزی

پمپ حجمی

در مدل های صنعتی اسپرسو ساز، از پمپ های حجمی استفاده می شود که قادر به تولید فشار قوی تری نسبت به پمپ های معمولی هستند. این فشار بالا برای عبور آب گرم از میان قهوه فشرده (آسیاب شده) ضروری بوده و عصاره غنی و باکیفیت اسپرسو را استخراج می کند. پمپ های حجمی به طور معمول از نوع پیستونی یا دوار هستند و با نیروی الکتریکی یا بخار کار می کنند. مزیت این پمپ ها، تولید فشار ثابت و یکنواخت در طول فرایند عصاره گیری است که به ثبات کیفیت قهوه در هر فنجان کمک می کند.

مخزن شیر

برای تهیه نوشیدنی های مبتنی بر شیر مانند کاپوچینو و لاته، اسپرسو سازهای صنعتی به مخزن شیر مجهز می شوند. این مخزن، شیر سرد را در دمای عالی نگهداری می کند تا در هنگام بخاردهی، کف با تراکم بالا و طعم دلنشین تولید شود. مخازن شیر در مدل های مختلف، از نظر ظرفیت و جنس بدنه، تنوع دارند. برخی از آن ها دارای سیستم کنترل دما بوده و می توان دمای شیر را به دلخواه تنظیم کرد.

سیستم اتوماتیک شستشو

شستشوی منظم قطعات داخلی اسپرسو ساز، برای حفظ بهداشت و طعم قهوه ضروری است. در برخی از مدل های صنعتی، سیستم اتوماتیک شستشو تعبیه شده که این کار را به طور خودکار انجام می دهد. این سیستم با استفاده از آب گرم و مواد شوینده مخصوص، بخش های مختلف دستگاه مانند گروه هد، نازل بخار و لوله های داخلی را شستشو می دهد و از رسوب قهوه، شیر و سایر آلودگی ها پاک می کند. استفاده از سیستم اتوماتیک شستشو، علاوه بر صرفه جویی در زمان و تلاش، به افزایش طول عمر دستگاه و حفظ طعم اصیل قهوه کمک می کند.